سونوگرافی غده تیروئید
اگر گلودرد دارید و به پزشک مراجعه کرده‌اید، پزشک پس انجام معاینه فیزیکی، سونوگرافی غده تیروئید را برایتان تجویز خواهد کرد. پزشک پس از انجام تصویربرداری سونوگرافی جواب آزمایش را به طور دقیق بررسی می‌کند تا اختلال و اندام در معرض آسیب را پیدا کند.
تصویربرداری سونوگرافی از غده تیروئید توسط امواج صوتی انجام می‌شود. این امواج برای بدن مضر نیستند و به بافت‌های بدن هیچ آسیبی وارد نمی‌کند. چرا که در تصویربرداری به روش سونوگرافی از اشعه ایکس استفاده نمی‌شود.
اگر می‌خواهید اطلاعات کافی درمورد سونوگرافی از غده تیروئید به دست آورید، همراهی با ادامه این مطلب کمک شایانی به شما خواهد کرد.
سونوگرافی غده تیروئید چیست؟
سونوگرافی نوعی تصویربرداری از درون بدن به روش غیرتهاجمی و بدون استفاده از سوزن و تزریق است. در سونوگرافی با استفاده از یک دستگاه کوچک دستی به نام پروب که روی پوست اندام هدف قرار می‌گیرد، امواج صوتی وارد از طریق ژل سونوگرافی با فرکانس بالا وارد بدن می‌شوند.
در سونوگرافی اشعه ایکس وجود ندارد و نبود آن احتمال آسیب به بافت‌ها را به‌شدت کاهش می‌دهد. امواجی که وارد اندام یا بافت هدف شده‌اند منعکس شده و پروب آنها را دریافت می‌کند. امواج دریافت شده به‌صورت تصویر به مانیتور دستگاه سونوگرافی منتقل می‌شود.
غده تیروئید یک غده درون‌ریز پروانه‌ای شکل است که سمت جلو گردن قرار دارد. هر لوب غده تیروئید که در یک سمت گردن قرار دارد، توسط بافتی باریک بنام ایستموس تیروئید به یکدیگر متصل شده‌اند. نقش این غده در بدن تولید هورمون تیروئید است که در تنظیم عملکرد دستگاه‌های مختلف بدن مانند ضربان قلب دخالت دارد.
اگر با علائم وجود توده در غده تیروئید به پزشک مراجعه کرده‌اید، به طور حتم پزشک سونوگرافی از غده تیروئید را برای تشخیص دقیق و نهایی برایتان تجویز خواهد کرد. سونوگرافی تیروئید هیچ درد و آسیبی به همراه ندارد و جایی برای نگرانی و ترس از این آزمایش نیست.
رایج‌ترین کاربردهای سونوگرافی تیروئید
برای بررسی رایج‌ترین کاربردهای سونوگرافی غده تیروئید باید به موارد زیر اشاره کرد:
- میزان و بررسی رشد توده‌های موجود در غده تیروئید
- بررسی ساختار توده رشد کرده در غده تیروئید
- بررسی و تشخیص سرطانی یا خوش‌خیم بودن توده
- بررسی تعداد توده‌های رشد کرده
- استفاده از سونوگرافی برای نمونه‌برداری یا قراردادن کاتتر در عروق
باید و نبایدهای سونوگرافی تیروئید
هنگام انجام سونوگرافی استفاده از جواهرات ممنوع است. چرا که باعث ایجاد اختلال در جواب آزمایش می‌شود. دستگاه سونوگرافی به دلیل استفاده از امواج صوتی نسبت به حرکت بسیار حساس است و در حین انجام آزمایش فرد نباید حرکت کند. حتی کوچک‌ترین حرکات باعث می‌شود نتیجه آزمایش به‌درستی نشان داده نشود.
ساختار ظاهری دستگاه سونوگرافی از غده تیروئید چگونه است؟
اگر بخواهیم ساختار و قسمت‌های تشکیل‌دهنده دستگاه سونوگرافی را نام ببریم باید به موارد زیر اشاره کنیم:
- کنسول کامپیوتر
- پروب دستگاهی دستی و کوچک با ظاهری مانند میکروفون
- مانیتور
- ژل
- سیم اتصالات و رابط
نحوه کار دستگاه سونوگرافی تیروئید چگونه است؟
اگر به جسمی امواج صوتی برخورد کنند، امواج پس از برخورد با جسم منعکس شده و پدیده‌ای به نام پدیده پژواک را به وجود می‌آورند. پروب دستگاه سونوگرافی، امواج منعکس شده از اندام هدف را به طور دقیق اندازه می‌گیرد و امواج اندازه‌گیری شده را به شکل تصاویر رنگی به مانیتور منتقل می‌کند.
امواج صوتی اطلاعاتی در رابطه اندازه، شکل، ساختار، جنس و اختلالات احتمالی بافت مدنظر در اختیار پزشک قرار می‌دهد و پزشک نیز با استفاده از نتیجه سونوگرافی شکل و تغییرات بافت و اندام‌های بدن را به طور دقیق بررسی می‌کند و بیماری را تشخیص می‌دهد.
در ساختار پروب سونوگرافی از حساس‌ترین گیرنده‌ها برای دریافت و ضبط انعکاس امواج ارسال شده استفاده شده است تا درصد خطا در این آزمایش را به حداقل برساند. پروب امواج و فرکانس‌هایی را که دریافت می‌کند، به شکل تصویر به مانیتور ارسال می‌کند.
تکنسین یا رادیولوژیست پروب دستگاه سونوگرافی را روی پوست فشار می‌دهد تا امواج به بدن منتقل شوند و انعکاس امواج منتقل شده را دریافت و ضبط کند. تصاویر ضبط شده در تشخیص و انتخاب روش درمانی اختلال و عارضه به پزشک کمک می‌کند.
سونوگرافی از غده تیروئید از مهم‌ترین و اساسی‌ترین روش‌ها برای تشخیص نوع اختلال در غده تیروئید به شمار می‌رود که در نتیجه آن بافت غده تیروئید، توده‌های غیرطبیعی تشکیل شده و اندازه این غده از طریق تصاویر رنگی که به دست می‌آید، توسط امواج صوتی با بالاترین فرکانس توسط پزشک متخصص مورد بررسی قرار می‌گیرد.
روش انجام سونوگرافی غده تیروئید چگونه است؟
پس از آن که روی تخت دراز کشیدید، پزشک، رادیولوژیست یا سونوگرافیست بالشتی کوچک را زیر شانه‌هایتان قرار می‌دهد و همچنین ممکن است از شما بخواهد تا سرتان را به سمت عقب بکشید تا تصویربرداری از غده تیروئید آسان‌تر شود.
پزشک قبل از شروع به انجام تصویربرداری ژل مخصوص سونوگرافی را که مبتنی بر آب است، روی گردنتان را اعمال می‌کند تا امواج صوتی را که در آستانه شنوایی ما نیستند، از پوست عبور کرده و به اندام مدنظر برسند.
پس از تمام شدن تصویربرداری از غده تیروئید، ژل باقی‌مانده را باید از روی پوست پاک کنید. در صورت برخورد ژل به لباس نیازی به نگرانی نیست، چراکه با آب قابل‌شستشو بوده و لکه‌ای به جا نمی‌گذارد.
فواید تصویربرداری سونوگرافی غده تیروئید
فواید سونوگرافی از غده تیروئید به شرح زیر هستند:
- دقیق‌ترین تشخیص و تصویربرداری متعلق به سونوگرافی است.
- غیرتهاجمی و بدون آسیب است.
- باعث ایجاد ناراحتی نشده و دردی به دنبال ندارد.
- از اشعه ایکس در سونوگرافی استفاده نمی‌شود.
- تصاویر باکیفیت از بافت را تهیه می‌کند.
محدودیت‌های سونوگرافی غده تیروئید
در صورت وجود چندین توده در نتیجه آزمایش سونوگرافی از غده تیروئید پزشک به‌راحتی نمی‌تواند خوش‌خیم یا سرطانی بودن توده‌ها را تشخیص دهد و در این صورت به آزمایش‌های بیشتری مانند سی‌تی‌اسکن، ام‌آرآی و نمونه‌برداری از بافت توده برای تشخیص دقیق موردنیاز پزشک است.
همچنین سونوگرافی از تیروئید عملکرد این غده را نشان نمی‌دهد. یعنی پزشک برای تشخیص کم‌کار یا پرکار بودن تیروئید احتمال دارد آزمایش خون و آزمایش میزان جذب ید رادیواکتیو توسط غده تیروئید را برایتان تجویز کند.
کلام آخر
اگر تا به این قسمت از مطلب همراه بوده‌اید، اطلاعاتی در رابطه با سونوگرافی غده تیروئید در اختیارتان قرار گرفت. در این مطلب به چگونگی و چیستی سونوگرافی تیروئید پرداخته شد و شما در صورت نیاز به انجام این نوع از تصویربردازی آگاهی لازم را به دست آوردید.
همچنین دانستیم که انجام سونوگرافی دردی به همراه ندارد و نیازی به ترس از انجام آن نیست. با سونوگرافی تیروئید هیچ خطری سلامتی را تهدید نمی‌کند.