سی تی اسکن چشم چیست؟
سی تی اسکن چشم یکی از روش‌های تشخیص بیماری‌های چشمی است. سی تی اسکن چشم یا سی تی اسکن حفره یا اوربیتال چشم، معمولا زمان‌هایی تجویز می‌شود که فرد به تازگی تصادف یا آسیب شدیدی را تجربه کرده باشد. همچنین اگر احتمال وجود داشته باشد که شکستگی‌های ریزی در حفره چشم وجود دارد، از سی تی اسکن چشم استفاده می‌شود.
شیوه آزمایش، برای تشخیص التهاب‌های حاد و سرطان، MRI است. اما در مواقعی که نتوان از MRI استفاده کرد، سی تی اسکن توصیه می‌شود. در چنین مواردی باید از ماده حاجب برای دیده شدن مواد نرم بافت در سی تی اسکن استفاده شود. ماده حاجب برای بافت نرم که به طور معمول در سی تی اسکن مشاهده نمی‌شود، کنتراست ایجاد می‌کند.
اما دلیل و شیوه استفاده از سی تی اسکن چشم چیست؟ برای دانستن این سوال، تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
چرا سی تی اسکن چشم انجام می‌شود؟
برای تشخیص بیماری‌هایی که مربوط به چشم و نواحی اطراف چشم است از این شیوه آزمایش استفاده می‌شود.
رگ‌های خونی، ماهیچه‌های اطراف چشم، اعصاب بینایی چشم و سینوس‌ها در سی تی اسکن چشم بررسی می‌شوند.
علاوه بر آنچه گفته شد، برای تشخیص بیماری‌های زیر از این شیوه استفاده می‌شود:
- برای بررسی آبسه و عفونت‌های ناحیه چشم
- برای بررسی شکستگی‌های استخوان ناحیه چشم
- برای بررسی وجود جسم خارجی در چشم
چه مواردی باید قبل از شروع سی تی اسکن چشم رعایت شود؟
از آنجا که در زمان سی تی اسکن با اشعه‌های مضر مواجه می‌شوید، لازم است حتما قبل از انجام آن با پزشک مشورت کنید. در مجموع انواع سی تی اسکن نیاز به آمادگی خاصی ندارند.
سی تی اسکن معمولا برای بافت‌های استخوانی انجام می‌شود اما روش استفاده برای بافت‌های نرم در سی تی اسکن چشم چیست ؟ در این موارد نیاز است که از ماده جاجب استفاده کنید. در نتیجه باید 6 ساعت قبل سی تی اسکن غذا نخورید. این دارو ممکن است روی کلیه تاثیر منفی داشته باشد، در نتیجه اگر مشکل کلیوی دارید، با پزشک مشورت کنید.
همچنین داروی دیابت، متفورمین، را هم از 48 ساعت قبل باید قطع کنید و مصرف دوباره آن را 48 ساعت بعد آغاز کنید.
برای استفاده از این دستگاه باید زیور آلات فلزی را از خود جدا کنید و لباس مخصوص سی تی اسکن بپوشید.
دستگاه سی تی اسکن محدودیت وزنی دارد و فقط تا 135 کیلوگرم را پشتیبانی می‌کند. اگر وزن بیشتری دارید با مسئول آن درمیان بگذارید.
نحوه انجام سی تی اسکن چشم چیست؟
دستگاه سی تی اسکن حلقه‌ای بزرگ است. بیمار روی تختی قرار می‌گیرد که وارد حلقه می‌شود. فقط قسمت سر بیمار وارد دستگاه می‌شود. البته شاید اجازه دهند بیمار سرش را روی بالشت بگذارد.
بیماری باید روی این تخت بی حرکت دراز بکشد، زیرا اگر حرکت کند تصاویر تار می‌شوند. همچنین از او خواسته می‌شود تا برای مدتی نفس خود را حبس کند.
دستگاه برای گرفتن عکس، اشعه ایکس را به دور سر بیمار می‌چرخاند، که البته برای بیمار قابل دیدن نیست. این دستگاه در حین کار سر و صدای بسیار زیادی دارد. در بیشتر مواقع هِد سِتی که آهنگی از آن پخش می‌شود، روی گوش بیمار می‌گذارند، اما در مجموع این سرو و صدا آزار دهنده نیست و خطری برای بیمار ندارد.
تصاویر به دست آمده روی کامپیوتر اپراتور می‌آیند و در مدل‌های دو بعدی و سه بعدی به پزشک ارائه می‌شود.
زمان اسکن حدود 30 ثانیه است ولی کل روند کار تا 15 دقیقه زمان می‌برد.
نتایج به دست آمده از سی تی اسکن چشم چیست؟
نتایجی که ممکن است از سی تی اسکن چشم به دست بیاید به شرح زیر است:
- وجود خون ریزی در حفره چشم
- شکستگی در استخوان حفره چشم
- تشخیص بیماری گریوز و اگزوفتالمی
- وجود عفونت در کاسه چشم
- وجود تومور و غده‌های سرطانی در چشم
در چه شرایطی نباید از سی تی اسکن استفاده کرد؟
شاید برایتان سوال پیش آمده باشد که عوارض سی تی اسکن چشم چیست؟ سی تی اسکن برای تهیه عکس از اشعه ایکس استفاده می‌کند، پس زمان‌هایی که اشعه ایکس برای بیمار خطر زیادی داشته باشد، سی تی اسکن ممنوع است. البته در کل سی تی اسکن برای بدن مضر است و نباید بی رویه آن را انجام داد. زمانی سی تی اسکن توصیه می‌شود که لزوم انجام آن از خطرش بیشتر باشد.
در زمان بارداری، این اشعه برای جنین مضر است، در نتیجه بهتر است حتی یک بار هم در این دوران سی تی اسکن انجام نشود. فقط در موارد ضروری و با توصیه پزشک و در هفته خاصی از بارداری این نوع آزمایش انجام می‌شود.
برخی از افراد به ماده حاجب حساسیت دارند، اما این حساسیت به ندرت اتفاق می‌افتد. معمول‌ترین نوعی از ماده حاجب که استفاده می‌شود، حاوی ید است. اگر بیمار به ید حساسیت داشته باشد برای او خطرناک است.
اگر استفاده از حاجب ضروری باشد و همزمان به ید آلرژی دارید، می‌توانید از داروهای ضد حساسیت به توصیه پزشک استفاده کنید.
تعداد بسیار کمی از افرد در هنگام مصرف ماده حاجب دچار آنافیلاکسی، نوعی واکنش تنفسی شدید بدن، می‌شوند. بلافاصله بعد از اینکه دچار تنگی نفس شدید به اپراتور اطلاع دهید.
جز موارد ذکر شده، عوارض جانبی از سوی دستگاه سی تی اسکن دیده نشده است.
سخن پایانی
امیدواریم با خواندن این مطلب برای سوال سی تی اسکن چشم چیست، پاسخی پیدا کرده باشید.
در نظر داشته باشید که پزشکان با توجه به شرایط کنونی و پیشینه بیمار و بیماری که به آن مبتلا است، نوع آزمایش را انتخاب می‌کنند. پس اگر پزشکی توصیه سی تی اسکن دارد، ابتدا باید تمامی شرایط جسمی خود را به او توضیح دهید و سپس باقی تشخیص و تجویز را به عهده او بگذارید.