آزمون بیوفیزیکال چه کاربردی دارد؟
یکی از مهم‌ترین اقداماتی که در دوران بارداری باید انجام شود، بررسی وضعیت جنین است. آزمون بیوفیزیکال یکی از روش‌های پیشرفته پزشکی برای کنترل سلامت و بررسی رشد مناسب جنین است. به طور مثال یکی از مواردی که ممکن است باعث وارد شدن صدمه‌های جدی به جنین شود، اکسیژن رسانی ضعیف به جنین است.
این مورد منجر به مشکلات مغزی و جسمی در کودک می‌شود. تست بیوفیزیکال به آسانی می‌تواند این مشکل را تشخیص دهد، بنابراین انجام آن در دوران بارداری ضروری محسوب می‌شود. در ادامه با ما همراه باشید و از نحوه انجام تست بیوفیزیکال و نکات ضروری آن آگاه شوید.
نحوه انجام آزمون بیوفیزیکال
این تست در دو مرحله انجام می‌شود. نحوه انجام تست بیوفیزیکال مانند سونوگرافی است و با دستگاه سونوگرافی انجام خواهد شد. اما پیش از انجام این تست ضروری است که ضربان قلب جنین بررسی شود. پزشک برای انجام این کار، کمربند مخصوصی را دور شکم مادر می‌بندد و ضربان قلب جنین به وسیله سنسورهای تعبیه شده در آن بررسی می‌شود. پس از کنترل ضربان قلب جنین سونوگرافی بیوفیزیکال به وسیله دستگاه سونوگرافی انجام خواهد شد.
آزمون بیوفیزیکال برای چه کسانی انجام می‌شود؟
تست بیوفیزیکال روشی برای بررسی وضعیت جنین است و همه زنان باردار می‌توانند آن را انجام دهند. اما انجام آن برای افراد زیر ضروری است:
- کسانی که سابقه سقط جنین را داشته‌اند
- بانوانی که مبتلا به بیماری‌هایی مانند دیابت و فشارخون هستند
- بانوانی که مشکلات تنفسی و بیماری‌هایی مانند آسم دارند
- کسانی که پس از چند سال درمان توانسته‌اند بچه‌دار شوند
انجام تست بیوفیزیکال برای افراد بالا اقدامی ضروری است و معمولا در 3 ماه آخر بارداری انجام می‌شود.
مناسب‌ترین زمان برای انجام تست بیوفیزیکال
تست بیوفیزیکال معمولا در 3 هفته آخر دوران بارداری انجام می‌شود و مناسب‌ترین زمان برای انجام آن از هفته 32ام بارداری است. با این حال ممکن است پزشک با توجه با شرایط بدنی مادر و نتایج آزمایش‌های او زمان انجام آزمون بیوفیزیکال را تغییر دهد. به طورکلی مناسب‌ترین زمان برای انجام این تست از هفته 24 ام بارداری شروع می‌شود.
چه مواردی در تست بیوفیزیکال بررسی می‌شود؟
مهم‌ترین موردی که در سونوگرافی بیوفیزیکال کنترل می‌شود، وضعیت قلب جنین است. پزشک تعداد ضربان قلب جنین را بررسی می‌کند که از ایده‌آل بودن آن اطمینان حاصل کند. مورد مهم دیگری که باید در تست بیوفیزیکال بررسی شود، وضعیت تنفس و رسیدن اکسیژن کافی به جنین است. مشکلات شدید تنفسی در دوران بارداری ممکن است جنین را دچار مشکلاتی مانند فلج مغزی کند.
مورد دیگری که در تست بیوفیزیکال بررسی می‌شود، وضعیت جسمی جنین و سیستم نخاعی او است. همچنین کنترل تحرک جنین نیز نقش مهمی دارد و باید به طورمنظم چک شود. تحرک مناسب جنین باید به گونه‌ای باشد که در هر 30 دقیقه دوبار تکان بخورد و تحرک داشته باشد.
اقداماتی که پیش از تست بیوفیزیکال باید انجام شود
انجام آزمون بیوفیزیکال نیاز به آمادگی خاصی ندارد و به دلیل اینکه در 3 ماه آخر بارداری انجام می‌شود، نیازی به نوشیدن آب نیست. اما معمولا پزشک به مادران باردار توصیه می‌کند که پیش از اقدام به تست بیوفیزیکال خوراکی شیرینی مصرف کنند، زیرا ممکن است جنین خواب باشد که این موضوع بررسی تعداد ضربان قلب جنین را دچار اختلال می‌کند و مصرف خوراکی شیرین باعث بیدار شدن جنین می‌شود.
عوارض احتمالی تست بیوفیزیکال
سونوگرافی بیوفیزیکال معمولا عوارض خاصی ندارد و خطری برای مادر و جنین ایجاد نمی‌کند. اما گاهی‌اوقات ممکن است نتایج دقیق و درستی ارائه ندهد و یا باعث خطا در تشخیص پزشک شود. به طورمثال در مواردی به دلیل خطا و اشتباهاتی که در آزمایش رخ داده، زنان باردار را با زایمان زودتر از موعد مواجه کرده است. بنابراین سونوگرافی بیوفیزیکال همیشه نتایج دقیقی ارائه نمی‌دهد.
عوامل تاثیرگذار بر تست بیوفیزیکال
مواردی وجود دارند که ممکن است بر نتیجه تست بیوفیزیکال تاثیر داشته باشند و در روند تست اختلال ایجاد کنند. مهم‌ترین شرایط تاثیرگذار بر آزمون بیوفیزیکال عبارتند از:
- بیماری دیابت شدید
- اضافه وزن و چاقی زیاد
- مصرف داروهای بیماری‌های خاص
- مصرف الکل و دخانیاتی مانند سیگار
پیشنهاد می‌شود افرادی که دارای شرایط بالا هستند، از انجام تست بیوفیزیکال خودداری کرده و فقط با مشورت پزشک به انجام این سونوگرافی اقدام کنند.
نتایج حاصل از آزمون بیوفیزیکال
نتایج تست بیوفیزیکال شامل نتیجه ضربان قلب، وضعیت تنفس جنین، وضعیت جسمی و تحرک جنین هستند. هرکدام از این نتایج دارای نمره‌ای هستند که مجموع نمرات این نتایج باید از 8 به بالا شروع شود. اگر نتیجه مساوی 8 یا بیشتر باشد، مشکلی در روند رشد جنین وجود ندارد و بیماری خاصی نیز او را تهدید نمی‌کند.
کلام آخر
روند رشد جنین و سلامت جسمانی او باید به طورمنظم در دوران بارداری بررسی شود. آزمون بیوفیزیکال یکی از روش‌های نوین برای معاینه جنین محسوب می‌شود و انجام آن در 3 ماه آخر بارداری برای دسته‌ای از زنان باردار ضروری است. مطالب گفته شده در این مقاله می‌تواند به افرادی که اطلاعی از تست بیوفیزیکال نداشتند، کمک زیادی کرده و آن‌ها را از نکات و عوارض احتمالی این روش آگاه کند. نکته مهمی که هنگام انجام تست بیوفیزیکال باید به آن توجه کرد، شرایط بدنی مادران باردار است. زیرا انجام این تست برای همه زنان باردار ضروری نیست و حتما باید تحت نظر پزشک انجام شود.